Co warto wiedzieć, aby wspomagać rozwój mowy dziecka?
Mamo, Tato:
Kształtuj i utrzymuj prawidłową więź emocjonalną ze mną
Inspiruj mnie do mówienia poprzez częste rozmowy ze mną,
( otaczanie dziecka mową; mówienie powoli, wyraźnie prostymi zdaniami)Rozbudzaj we mnie motywację do mówienia i podejmowania wysiłku związanego z nauką mowy (budzenie tzw. radości mówienia, chęci powiadamiania, a także wyrażania myśli i uczuć itd.)
Zwracaj uwagę na własną mowę, którą powinno cechować: prawidłowe tempo, rytm, melodia, akcent (ponieważ początkowo tylko te elementy mowy dziecko odbiera), staranna precyzyjna, niezbyt przesadna wymowa, odpowiedni: ton, barwa i natężenie głosu (mowa nie powinna być ani zbyt głośna, ani zbyt cicha)
Nie zalewaj mnie potokiem słów, aby nie „utopić mnie w kąpieli słownej”
Buduj komunikaty słowne ze zróżnicowanego, lecz znanego mi słownictwa (do trzylatka mówimy zobacz jedzie auto, a nie zobacz jedzie nowoczesne auto Alfa – Romeo.
Buduj proste i krótkie zdania, logicznie powiązane ze sobą
Często rozmawiaj sam/a ze sobą. Zadawaj samej sobie pytania
i odpowiadaj na nie w każdym kontakcie ze mną np. „A gdzie jest ta moja rączka”? „Gdzie wisi kurtka?” Komentuj każdą czynnośwykonywaną w mojej obecności „A teraz biorę mąkę i wysypuję ją na stolnicę”, „Wieszam kurtkę na wieszaku”,
Wysłuchaj mnie za każdym razem i podtrzymuj naszą rozmowę.
Pozwól mi na dokończenie wypowiedzi bez okazywania, że mnie zrozumiałaś/eś przed zakończeniem mojej wypowiedziGdy moja wymowa będzie niewłaściwa podawaj mi prawidłowy wzorzec i delikatne zachęcaj, a nie zmuszaj, do powtórzenia wypowiedzi
Zapewnij mi kontakt z rówieśnikami gdyż pobyt w przedszkolu jest dla mnie terapią
Gdy ze mną rozmawiasz nawiązuj kontakt wzrokowy. Patrz mi w oczy podczas mojej wypowiedzi
Często opowiadaj mi bajki, czytaj książeczki, wspólnie oglądaj ze mną wybrane filmy i porozmawiaj ze mną na ich temat.
Pamiętajcie
Nie poprawiajcie mojej wymowy , nie żądajcie by wielokrotnie powtarza
dane słowo, nie zawstydzajcie mnie i nie karajcie za wadliwą wymowę. Takie postępowanie hamuje moją chęć do mówienia, a co za tym idzie w konsekwencji dalszy rozwój mowy.
Dziękuję za zrozumienie, cierpliwość i wsparcie mnie w tej trudnej dla mnie drodze.
Twoje dziecko
Kształtowanie i utrzymywanie przez matkę prawidłowej więzi emocjonalnej z dzieckiem
Inspirowanie dziecka do mówienia poprzez częste z nim rozmowy,
(tzw. otaczanie dziecka mową; mówienie powoli, wyraźnie prostymi zdaniami)Rozbudzanie w dziecku motywacji do mówienia i podejmowanie wysiłku związanego z nauką mowy (budzenie tzw. radości mówienia, chęci powiadamiania, a także wyrażania myśli i uczuć itd.)
Zwracanie przez matkę uwagi na własną mowę, którą powinno cechować: prawidłowe tempo, rytm, melodia, akcent (ponieważ początkowo tylko te elementy mowy dziecko odbiera), staranna precyzyjna, niezbyt przesadna wymowa, odpowiednie: ton, barwa
i natężenie głosu (mowa nie powinna być ani zbyt głośna, ani zbyt cicha)Odpowiednia ilość produkcji słownej osoby dorosłej (nie można zalewać dziecka potokiem słów, aby nie „utopić dziecka w kąpieli słownej”
Budowanie komunikatów słownych ze zróżnicowanego, lecz znanego dziecku słownictwa np. do trzylatka mówi się zobacz jedzie auto, a nie zobacz jedzie Alfa – Romeo.
Umiejętność budowania prostych konstrukcji gramatycznych (zdań krótkich, logicznie powiązanych ze sobą)
Rozmawianie przez matkę ze sobą przy dziecku, zadawanie samej sobie pytań i odpowiadanie na nie w każdym kontakcie z dzieckiem np. a gdzie jest ta moja rączka?; także opatrywanie komentarzem każdej czynności wykonywanej w obecności dziecka np. A teraz biorę mąkę i wysypuję ją na stolnicę. Początkowo dialog powinien dotyczyć tego co jest tu i teraz.
Umiejętność wysłuchania dziecka, podtrzymywania rozmowy
i pozwolenia mu na dokończenie wypowiedzi bez okazywania, że zrozumiało się jego wypowiedź przed jej zakończeniemKażdorazowo w przypadku niewłaściwej wymowy dziecka podawanie prawidłowego wzorca i delikatne zachęcanie, a nie zmuszanie, do powtórzenia wypowiedzi
Danie możliwości odczucia dziecku, że mowa dorosłych jest niedoskonała (że możliwe i wręcz wskazane są przerwy w toku mowy, czyli czas na zastanowienie się nad wypowiedzią, widoczne przerwy na oddech, przejęzyczenia, poprawianie się oraz inne objawy niepłynności np. yyyyyy, aaaaaa, wtrącanie słów
Zapewnienie dziecku kontaktu z rówieśnikami (umieszczenie
w przedszkolu)Nawiązanie kontaktu wzrokowego (patrzenie na dziecko w trakcie jego
i swojej wypowiedziWskazane jest częste opowiadanie dziecku bajek, czytanie, wspólne oglądanie filmów i rozmowa na ich temat
Uwaga!
Nie należy poprawiać wymowy dziecka, żądać by wielokrotnie powtarzało dane słowo, zawstydzać, karać za wadliwą wymowę. Tego typu zachowania hamują chęć do mówienia, a co za tym idzie w konsekwencji dalszy rozwój mowy.