Co warto wiedzieć o rozwoju mowy dziecka

TRZYLATEK

  • Rozumie to co do niego mówimy. Spełnia proste polecenia: przynieś piłkę, podnieś klocek.

  • Pytany podaje swoje imię.

  • Próbuje wykonywać codzienne czynności według podanych instrukcji.

  • Wypowiada kilkuwyrazowe zdania, mówi chętnie i dużo. Używa około 1000 słów.

  • Zadaje pytania, nie zawsze jasno sprecyzowane.

  • Dziecko powinno wymawiać prawidłowo: wszystkie samogłoski (a, e, i, o, u, y, ą – może brzmieć jak om), spółgłoski: p, b, m, f, w, t, d, n, l, ś, ź, ć, dź, ń, k, ch, j, ł. Głoski ; sz, ,z cz, dż oraz s, z, c, dz mogą być wymawiane jako ś, ź, ć, dź. Głoska r może być wymawiana jako l.

CZTEROLATEK

  • Rozumie i wykonuje nasze polecenia ( zawierające wyrażenia przyimkowe: na, pod, obok, za itd.).

  • Rozpoznaje i nazywa podstawowe kolory.

  • Pytany odpowiada co robi.

  • Odpowiada na pytania (dlaczego?).

  • Potrafi mówić o przeszłości, teraźniejszości i przyszłości, chociaż czasem myli określenia czasu (wczoraj, dzisiaj, jutro).

  • Zadaje sporo pytań: po co?, jakie?, dlaczego?.

  • Stosuje neologizmy (tworzy swoje wyrazy), gdy nie pamięta lub nie zna nazwy przedmiotu czy zjawiska np. uszolog, ucho log (laryngolog – lekarz od uszu). Nie należy utrwalać neologizmów i zawsze podawać prawidłową nazwę.

  • Dziecko powinno wymawiać prawidłowo: s, z, c, dz. Głoski: sz, ż, cz, dż mogą być wymawiane jako s, z, c, dz, a głoska r jako l.

  • Nie należy zmuszać dziecka do wymowy głoski r, gdyż aparat mowy nie jest jeszcze do tego przygotowany i może dojść do nieprawidłowego dźwięku.
    PIĘCIOLATEK

  • Stosuje wypowiedzi wielozdaniowe, opowiada zdarzenia, opisuje przedmioty i ich zastosowanie, używa różnych przyimków: zdonabezzapoduwnadoodpo, obok itp.

  • Uwzględnia kolejność zdarzeń i zależności przyczynowo – skutkowe.

  • Dokonuje autokorekty mowy, znikają nieprawidłowości gramatyczne.

  • Może wymawiać r jako l, głoski szumiące: sz, ż, cz, dż jako s, z, c, dz. Często pojawia się prawidłowe brzmienie lub hiperpoprawne np. „rarka” zamiast lalka, albo „szok” zamiast sok. Wymowa pozostałych głosek powinna już być prawidłowa.



SZEŚCIOLATEK

  • Swobodnie posługuje się mową, świadomie używa jej do przekazania swojej wiedzy
    i emocji.

  • Powinien wymawiać prawidłowo wszystkie głoski.

  • W sposób naturalny porozumiewa się z rówieśnikami i dorosłymi.

Jeżeli dziecko mówi z językiem wysuniętym między zębami bez względu na wiek należy zgłosić się do logopedy.

Literatura:
„Logopedia” Irena Styczek
„Reranie. Profilaktyka, diagnoza, korekcja” Ewa Małgorzata Skorek
WWW.raabe.com